Vrij vertaald van christianacare.org

Ik heb recent een weekend doorgebracht op een stille meditatie-retraite. Als ik het aan mensen vertelde, kreeg ik soms reacties als: “Oh, dat klinkt zo ontspannend”, of “Ik zou zoiets moeten doen om er even helemaal tussenuit te zijn.”

Ontspannend? Even tussenuit zijn? Geen van beide zou echt beschrijven hoe ik die 48-uur durende mindfulness meditatiebeoefening ervaarde, maar ik wist van tevoren dat ik niet naar een wellness-weekend ging. Aan de positieve kant kreeg ik interessante inzichten die ik niet zou hebben gehad met een massage of manicure, om nog maar te zwijgen van de rust van een korte vakantie zonder telefoon, tv, radio en talloze andere bronnen van informatie en stimulering.

Ik heb de laatste tijd gemerkt dat het concept van mindfulness op een veel meer gangbare manier zijn weg vindt naar onze cultuur. Maar waar hebben we het over als we het hebben over mindfulness? Als meditatiebeoefening of het toepassen in het dagelijks leven met mindful eten, mindful communiceren of op mindfulness gebaseerd stressmanagement (MBSR) of mindfulness gebaseerde cognitieve therapie (MBCT)?

Mindfulness wordt vaak gedefinieerd als aandacht schenken op een bepaalde manier (bewust zijn), met opzet en zonder oordeel. Simpel gezegd, het gaat erom onze aandacht te houden bij wat er op dit moment (nu) gebeurt. Je denkt misschien dat je dat de hele tijd doet, maar is dat echt zo?

Hoe vaak bevinden we ons met verdeelde aandacht? We zijn kampioen multitaskers geworden (of dat denken we tenminste), maar onderzoek wijst uit dat multitasken de efficiëntie en productiviteit verlaagt, om nog maar te zwijgen van de veiligheid. Als ik de auto voor me zie afdrijven naar de volgende rijstrook, ben ik er vrij zeker van dat die bestuurder aan’t praten of sms’en is op een mobiele telefoon. Hun aandacht wordt gedeeld met die telefooninteractie, waardoor ze niet langer bewust genoeg rijden. Als ik met een vriend aan het telefoneren ben en ik hoor geklik van hun computertoetsenbord op de achtergrond, dan weet ik dat ik niet hun volledige aandacht heb. Onze high-techcultuur draagt in sommige opzichten bij aan een verminderd bewustzijnsniveau, aangezien onze verschillende apparaten strijden om onze aandacht.

Meditatie wordt vaak oefening genoemd en ik denk dat dat een zeer goede beschrijving is van wat we doen. Keer op keer oefen ik om mijn aandacht gericht te houden op een soort anker in het huidige moment. Dat kan mijn eigen ademhaling zijn, of ik kan een oefening doen waarbij ik wandel of naar geluiden luister. Wat ik ook kies, ik weet dat mijn aandacht zal worden afgeleid door mijn eigen gedachten en bekommernissen van het moment. Het kan minder dan een minuut duren voordat mijn geest begint af te dwalen naar andere gedachten en pas op het moment dat ik dat afdwalen opmerk, kan ik terugkeren naar het huidige moment. Net zoals een topsporter niet stopt met oefenen als hij eenmaal de top van zijn sport heeft bereikt, zo moeten wij ook niet stoppen met oefenen om ons bewustzijn te versterken om in het heden te blijven.

Maar waarom zou je je hier allemaal druk over maken? Welnu, er zijn tal van potentiële voordelen. Sommigen van hen zijn fysiek. De verbeterde vaardigheden voor stressbeheersing die door mindfulness worden bevorderd, verbeteren de verbinding tussen geest en lichaam, wat mogelijk kan zorgen als dingen zoals een verlaagde bloeddruk. Sommigen van hen zijn mentaal of emotioneel, naarmate we meer afgestemd raken op onze eigen gedachten en gevoelens. En sommige zijn sociaal, omdat we meer doordachte keuzes maken in onze relaties met vrienden en familie.

Er zijn veel bronnen die ons kunnen helpen de beoefening van mindfulness te leren. We kunnen deelnemen aan een lokale MBSR-les of er zelfs 1 online volgen. We kunnen lezen en luisteren (Internet/YouTube) om ons te begeleiden. Maar uiteindelijk draait het allemaal om de praktijk: het ontwikkelen van dat ‘spiergeheugen’ dat ons afgestemd houdt op waar we zijn op dit moment, en het volgende, en het volgende. Je hoeft niet in de lotushouding te zitten en je hoeft niet te chanten (zingen). Begin gewoon met wat voor jou goed voelt en onthoud de oude grap over hoe je naar manneke pis gaat. Oefenen, oefenen, oefenen.